Friday, April 19, 2024
spot_img

Conrad Sangma-ni sasonni ning·ao a·doko an·seng baljokani kamrang nambataha: NPP

Date:

Share post:

spot_img
spot_img

SHILLONG: ‘An·senganian gam’ ine aganani gnang, indiba an·senganiara gamko man·ani rama ong·na man·ja. An·seng-baljokanio tangkarangko ong·gija jakkalanirangko a·dokni ong·bachengaonin nikna man·aha. Indiba ia ong·gija dakanirangko adita bilsirangna skang bang·batanirangko nikna man·aha, maina an·seng-baljokanina jakkalna on·gimin tangkarangko cha·ani ba ong·gija dake jakkalani, somoi badegimin samrangko jakkalani, tol·pinikgipa health contract-rangko jakkalanirangko nikrongaha ine National People’s Party (NPP) parakataha.

2010-18 bilsiona Mukul Sangmani sasono ong·mitingo, an·seng-baljokani bidingo bang·a ong·gija dakgipa kamrang a·dokko jingjengataha. Unomiting ong·enggipa a·dok sorkarini capsule scam nakataha jeon kror 7 damna batgipa capsule-rangko NRHM-ni ning·ao bree me·asarangni banji ong·aniko namatna ine tol·e on·aha, jekon da·ona kingking manderang gisik ra·engkua. An·o kegipa ma·giparangni bidingoba ong·gija ba kakketgija kamrangjo ka·anirang dongaha. A·dok ua somoio lak 15 tablet-rangni gita breaha, jean jakkalani somoina badeahachim, aro uarangko an·chi komigipa me·chikrangko aro an·o kegipa ma·giparangko sanna gita jakkalaha. Iako breaniko dakaniara NRHM-ni ning·ao bregimin an·o kegipa ma·giparangko sanna ine 2010-11-oni 2011-12 bilsirango kror 1.44-ni tangkarangchi koros ka·gipani bak ong·a.

Iarang pilakchi, a·doko an·seng-baljokani gadangrang aro mesokgipa chinrang namen tang·onaha ine u·ina gita man·a. Mukulni sasonko ‘Corruption pandemic’ ba ‘tangkarangko kakketgija jakkalani sajinma-sagop’ ine aganna gita man·gen maina kosako janapgimin kamrang mandeko siaona sokatna gita ama aro uni sorkari songsarni pilak dolrangni, aro mikkangchini chasongrangni an·seng-baljokaninaba simsak-nirokani dongja ine nikna gita man·a. Indiba da·ororo obostarang dingtangaha.

 Adita salrangna skangoni, a·doko an·seng-baljokani bidingo bang·a nambata dingtanganirangko nikna a·bachengaha. A·dokko sanna-banani bidingo ra·dona gita, Conrad Sangma-ni dilanichi da·o ong·enggipa a·dok sorkari “Nang·ni an·seng-baljokani – chingni dakchengna nanggni” ine miksonganiko done, an·seng-baljokanina krenge kam ka·aha.

Kror 350 tangkarangna baten an·seng-baljokaniko nambatatna kororsrangna tikatanichi, MOTHER Programko a·bachengataha jean da·ona kingking lak 2.3 an·o kegipa ma·giparangna aro ma·giparangna namgnirangko on·aha. Una agreba CM Safe Motherhood Scheme-ko sanchakram biaprango bi·sa an·pakanirangko dakna bol 150 garirangko aro te 80 dongchakchengani nokrangko tarie a·bachengataha, MHIS-ni ning·o man·anirangko gipataha, dam 2000 health centre-rangko tariaha aro namdapataha aro sorkari mamung cholkoba watchangjaha. Iana agreba, Conrad-ni sorkari sak 300-na baten medical officer-rangko rakkiaha, diltugipa songrangona samrangko sokatna dingtangmanchagipa Drone Medicine Delivery System-rangko a·bachengataha aro a·dokni dongtang dingtang biaprango teleconsultation clinic-rangko a·bachengataha.

Songdonggipa manderangna an·seng-baljokaniko on·na dingtangmancha krenge kam ka·anichi nambata biterangko man·aha. Meghalaya-o 91% bi·sarangna chu·gimik tikkarangko su·na man·aha, aro uandaken tikka su·anio nambate dakenggipa a·dokrangoni damsa ong·aha. Bi·sa an·pakanio ma·giparangni siani 9%-ni gita aro atchidaldal bi·sarangni siani 21%-ni gita komiaha. Union Health Ministry-ni 2019-21 bilsirango National Family Health Survey-ni (NFHS) gita nianio, bilsi 15-49-ona ong·gipa me·chikrangni an·chi komie saani komianganioba Meghalaya nambatgipa a·dokrangoni damsa ong·enga.

An·seng-baljokanio dingtang dingtang kamrangko ka·anina a·dok national level-o boksisrangkoba man·aha. India-o TB-ko gimaatna kam ka·anio ACSM-na National Workshop ong·atanio Meghalaya Best Practice in Advocacy, Communication and Social Mobilization ingipa bimungko man·aha. Una agreba, dam 448 Health and Wellness Center-rangkoba Ayushman Bharat Comprehensive Primary Health Coverage-ni (AB-HWC) ning·oba dongimin kamrangko matchotataha. A·dok Ayushman Utkrishtata Puraskaar-ko (Ayushman Excellence Awards) minggni dolo man·aha- Healthcare Professional Registry-o bang·bata doctorrang aro nurserang dongani gimin aro minggipinara Highest ba bang·bate Ayushman Bharat Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana (AB PM-JAY) schemeko jakkalani. (2021-22)

Ia rasong chaanirang Meghalaya-o an·seng-baljokani ramako batanggimin bilsi 5-o, Conrad Sangma-ni dilanichi dingtanganiko ra·baanirangko mesokani ong·a, jean namgipa dakmesokani aro uni re·dilanio mongsonggipa dakdilani ong·a. Koros amchakgija aro pilakchina sokgipa sanna-bananiko on·a uni niksamsoani, ru·utgija salrangni gisepon chu·sokgipa ong·gen.

spot_img
spot_img

Related articles

Dialogue, debate, dissent – the lifeblood of democracy

Editor, The edit page of a newspaper is an essential platform in a democracy where views are expressed and...

Uninspiring season

Election season is time for political stocktaking. Questions are increasingly asked – has India recorded any major feat...

Divided by politics, religion, education, economics

By Patricia Mukhim Those who revel in the use of the word “jaitbynriew” carelessly have hardly delved into its...

Critical analysis of the BJP’s 9-year tenure

By VK Lyngdoh The editorial, “Need for solidarity (ST April 16, 2024) takes a wide angle of the...