Friday, June 6, 2025
spot_img

A·chik A·songo Krismas cha·chenga aro Songkritan ka·chenga – L.R. Marak

Date:

Share post:

spot_imgspot_img

Skang chasongode A·chik A·songo Kristian ong·gipa songrango, Kristmas aro Bilsi Gitalni salrango kusi ong·e chrok-mesaanirang aro jinma cha·e ringe an·senganirang dongjachim. Ua salrango gilja ka·e, noktangtango cha·e ringesan salrangko re·atachim ine aganritinganirangko knana man·a. Bharot Bangbong Sangmasa 1896-97 bilsirango Mymensing jolo prochar ka·joljole git ring·e songkritan ka·anirangko dakdilna a·bachengaha. Ua ja·manode Baghmara Baptist Mondolini pamongba ong·aha. Ua A·chik aro Bengali Kristianrangko rimchimonge, kul (mildang) doke chrokdilaha. Bharot procharokni namnikbatgipa songkritan gitara, “Amar pore jabe bhai, ae ae chole ae” ingipa Bengali git ong·achim ine agana. Ua salrangonisa jinma chroke kritan ka·ani bewalrangko dakna a·bachengaha. Songkritan kattara Bengalo ku·sik, ‘KIRTON’ ingipaionisa ong·baaha. Hindurang puja ka·mitingo kriton ba songkriton ka·e miteko mittele chrokronga. Uakosa da·ororo manderang u·isrete ‘Songkristan’ ine jakkaltokenga. Nishangramni pamong gitcham Rev.Tilokchon Wa·tre Mominba (sagi) uni sechimonggipa kriton ka·ani gitrangko ‘SONGKRITANNI GITRANG’ inesa seaha, Songkristan inede sejaha.
Nishangram aro Nokmakundi songrangode 1925 bilsiniosa songkritan ka·anikode a·bachengdilaha ina. Uarangko dakdilgiparangara, Rev.Tilokchon W. Momin, Kosan G. Momin, Atting Procharok, Edel Sangma aro Tuniram Rongma. Nokmakundioniara Gongsin Subidar aro Bisturam Hawaldar ong·achim. Uamangsa drum baja (trumpet) aro begul (bugle) sike doke dam·e chrokna a·bachengdilaha. Nokmakundi songode, Kristmas aro Bilsi Gitalni salrangode, doka dam·an kimko kimko dakpilachim ina. Doka dam·anirangko dakdilgiparangara, skanggipa dal·gipa dakgrikaoni neng·take pension man·e donggipa sipai githamrang ong·achim. Rev.Tilokchon, Atting procharok, Kosan, Tuniram, Santona, Nathon aro Nomorsing mangan mongsongbatgipa git segiparang ong·achim. A·bachengode mildangrangko dokesa chroktokachim. Ia chasongode dama dalgepe dal·gipako doke chroktokenga. Uandake 1924 bilsionisa Nishangramo jinma Kristmas cha·na a·bachengaha aro pring do·gisiko chakate song·e chane cha·esa, salni giljako ka·rongaha ine agana. Kasikagra songoba 1934-36 bilsirango indake jinma cha·aniko a·bachengaha aro Variety Show-rangko dake git ring·e chrokrongaha. (A·chikni Ripeng, Jan, Feb, 1936, jak 2) Uarangko nike Dr.Federic William Harding A·chik songrango indake Kristmas salrango manipaode krabegen ine A·chikni Ripengo 1936 bilsio uiataha. Untalsa A·chik A·song gimikon ua bewalko da·alona kingking indake manirongbaenga.
Turao jinma Kristmas cha·chengani gimin tale serikani dongja. Dr.Federic William Hardingni Americachi re·angpilna skangmangmangsa Turao Mondolini Kristmas cha·ani bewalkode dakaha gita nika. Haida 1939 ba 1940 bilsirangonisa Mission Playground ba Dabliu A·kongo (W. A·kong) jinma cha·anide a·bachengahakon. Una skangrangode Missionary-rang Kristmas gilja jokani ja·mano an·tangtangni jakkalgipa A·chikrangko okamchimonge jinma cha·a ringade dongaha ine aganaritingani donga. Gilja nokko nitoatna, pulrangko noktangtango ge·e nitoatna aro Christmas Tree-ko tarie nitoatnaba uamangan A·chikrangna skiaha. Christmas cake-rang, dough-nut aro dingtang dingtang cha·anirangko tarinaba uamangna song·timgipa A·chikrangna skie on·rongaha. Kristmasni dongnapani attamode Missionaryrang baksa ka·rimgipa manderangna do·o mangprakni gitokrengo Merry Christmas ine kekkao see boksis on·atronga ina. Ua (Nellie) A·chik me·chikrangko dilna namen namnikgipa ong·achim, Ua aro Dr.Gelen G. Crozierni jikgipa Mabel Bosworth bi·sarangkode Sunday Schoolrangko gisik nangen ka·dilrongaha. Kristmasni salrangoba bi·sarangko manidilaha. Aganritingani gitade uamangsa Americao maikai mania, ugita ja·rike A·chik A·songo Sunday Schoolko ka·dilchenggiparang ong·aha. Uamangan Kristmasni salrango bi·sarangko kal·grikdile, noksarangko suale (Christmas card) uamangna cha aro cha·anirangko on·e kusi ong·atrongaha aro Kristmas Dakmesokanirangko skidilaha ina. Dr.Crozier A·chik A·songko wate re·angani ja·mano, Dr.Hardingni jikgipa Nellie, Rev. Reymond Ewingni jikgipa Ruth aro Dr.Eulius S. Downs-ni jikgipa Gladys Sunday Schoolni kamrangko ra·rikskaaha. Kristmas aro Bilsi Gitalni salrangon rakarini salrangko A·chikrang manirongaha. Uarangkode Omed aro Ramkeni chasongonin a·bachengbaaha. Indake mi gital cha·ani salrango mi, misirangko aro bolam bolterangko giljaona ra·barongaha.
Salsao Krismastni somoio Indiani jakgitelna dakgrikgiparang, Indiao donggipa sahebrangko so·ottokna miksongachim ina. Uako knasoe Garo Hillsni Deputy Commissioner Dr.F.W. Hardingna Kristmasni somoio simsake dongchina u·iataha. Uni gimin Dr.Harding December 24 attamo tusigija mikrake dongengachim. Indake waljatchi ong·o Turani wilwilao slai goani gam·ako knaa baksa bi·sarangni chrikakoba knaaha. Chrikgiparangoni Dr.J.A.Ahlquist-ni bi·sarangni chrika gita knaaha. Una uamangna maiba a·sel ong·ahakon ine chanchie, ua uni slaiko ra·ongkate niwate dongaiaha. Ja·mano namedake sandie nioara Kristmas ong·ani giminsa wal 12 bajio slai donggipa kakketde slai goprongtokaha ine u·iataha. Unosa Dr.Hardingde ka·timtim dake nokdringona tusina napangpilaha.
Ia chasongode A·chik A·songo Kristmas aro Bilsi Gitalko maniani bewalrangan dingtangroroengaha. Walo Kristmas aro Bilsi Gitalni gitrangko ring·e Songkritan ka·ani bewalrangba dingtangengaha. Nokantiona re·roroe git ring·anirangba komiroroengaha. Mitam biaprangode sorokrango gari salgiparangko watpilgija chroke tangka gilgiparangba dongengaha. Banobara Kristmas aro Bilsi Gitalni gitrangko ring·na man·jaenba dama dal·gipa pelgapgipako doke git ring·gijagiparangba dongenga. Biap damsao tom·dake git ring·e chrokanirangde namaia; indiba indaka biaprangoba chu pekgiparang chrokpaa dake bilding bildang ong·atgiparangba dongtaia. Da·ororode jagimik bomarangko so·petpete ronaba namnikbattoka. Uarangko dakanirangara namgni dongja. Boma so·e lakni lak tangkarangkosa bon·ate so·e galtokenga. Indake dakani palde an·chingni samtangtango cha·aniko man·na neng·e dongenggiparangna tangkarangko, ba·ra kancharangko aro cha·anirangko tarie suale on·on nambatkugenchim. Bomarangko so·petpete roanirangara, mandeni an·seng baljokaninaba nama ong·ja. Budepa buchumarang, so·ok sobe nanggiparang, ka·tong bilgrigiparang aro Hospitalo sae donggiparangko dongtoatja. Kristmas aro Bilsi Gital badeangjokode boma so·ani bisirangni a·sel do·orangba sina a·bachenggnok. Achak menggorangba aro buringni do·o matrangba katbrangtoka. Achak kore chagiparangba katrorobae manderangko aro jila kaanirangko chike man·dikatgnok. Kristmas aro Bilsi Gitalni salrango Mizoram aro Nagalandode boma so·ani bewalrangko dakja aro sorkariba dakna on·ja. Delhi songjinmarangoba indake dakna on·jaengaha. Uni gimin an·chingni a·songoba uarangko daktokjaode nambatgenchim.
Uarangsan ong·aija, Kristmasni salrango Gilja ka·e Isolko mittelpilani pal chu ringesa an·sengtokgiparangba bang·batroroengaha. Walgimik gimik garirangko skatang sale, saobade sko matgnok, ja·a jak be·gnok aro janggitangkon gimaatgnok! Banobara Giljachi re·pilgija cha·na ringnasa mikpakma niskaengaha. Uni gimin indaka bewalrangko dingtangate, batanggimin salrango an·chingni ma·gitcham pagitchamrangni Kristmas aro Bilsi Gitalni salrangko re·ata gita ia salrangoba dakpiltaina man·ode nambatgenchim. Cha·bo ringbo, kusi ong·e chrok mesabo; indiba an·ching Isolko mittelpilnade gualjana.

spot_imgspot_img

Related articles

Centre launches UMEED portal to register Waqf properties

New Delhi, June 6: The Union Ministry of Minority Affairs (MoMA) on Friday launched the Unified Waqf Management,...

Early periods, later menopause linked to slower brain ageing in women

New Delhi, June 6: Women with early onset of periods, and later menopause -- which means a longer...

India focused on development not interested in war, Pak wants to interrupt: Tharoor 

Washington, Jue 6: India is not interested in war or conflicts but is focused on growth and development,...

Sensex welcomes RBI’s jumbo 50 bps rate cut, surges over 500 points

Mumbai, June 6: The Indian benchmark indices surged on Friday after the RBI Governor Sanjay Malhotra announced a...