Shillong: India gimiko National Motherhood Day-ko maniengon, an·o donggipa ma·giparangni an·seng-baljokanio dingtanganirangko man·enganina namgipa dakmesokgipa ong·e Meghalaya a·dok re·mikkanga. Batanggimin bilsi gittamo Maternal Mortality Rate (MMR)-o 56%-ni gita ga·akan baksa Meghalaya chu·sokaniko man·aha jeon gipin a·dokrang namdapatna jotton ka·kuenga.
Gital report-rangko parakatani gitade, Meghalaya 2020-21-o sak 100,000 bi·sa tange atchia prako sak 243 siaoni 2023 bilsio sak 107-ona sia MMR komiaha. Gipin a·dok dakgiparangko tosusaaton jekai Madhya Pradesh (173), Assam (195), aro Bihar (118) dakgipa a·dokrango bi·sa anpakani somoio sia bang·kuenga.
Iarangni a·selsa MOTHER App-ko kuliaha jeon ASHA worker-rangchi an·o donggiparangko tik somoi ong·anio ma·siangna man·a aro kenbegnigipa mamlarangni bidingo health centre-rang mikrake dongsona man·gen. Ja 6-ni gisepo hospital-rango bi·sa man·ani 44%-oni 76%-ona barianiko district nikaha.
App-ni chu·soke kam ka·aniko adita apalbate gipatna man·aha aro da·o a·dokni ge-11 district-rangni gita maternal health-ko nirokna iako jakkalenga. An·o donggipa me·chikrangko senggnangan ma·siengaha, sepangbate ja·kol sanna aro noko bi·sa man·atana bate hospital-rango anpakaniko dakchina nokantiona re·e didiangaha, skie on·anriangko dakaha aro dakchakanirangko on·aha.
Chief Minister’s Safe Motherhood Scheme (CMSMS)-ko digital dakaona ra·baaha. A·dokni manderangni an·seng-baljokani bak ong·e scheme-ko a·bachengataha, songadamgipa biaprango mobile medical unit-rang, hospital-rangona indin sale on·baani aro maternity nokrangko scheme on·a. A·dok gimiko gari bol 150 aro ge-80 transit nokrangko chalaienga, nangdikgiparangna pangnan dangdike on·enga.
Bon·kamgipa somoi baksa india-ni songadamgipa biaprango jotton ka·kuenga, Meghalaya, simsakgijagipa simsakanirango gisiko nangbatenga.
Gipin a·dokrang baksa jensalo tosusaon jekai Gujarat (MMR: 70) aro West Bengal (MMR: 95), jeon namnamgipa rika cho·anirangko dakaha, Maharashtra-oba bilakgipa sanna banani cholrang donggenchimoba 43-o ong·enga, Meghalaya a·doko district-rang jekai East Khasi Hills aro Ri-Bhoi skanggipa trimester antenatal registration-o bariako segataha, da·o a·dok gimiko an·o donggiparangko 46%-ni gita nigopengaha.